RVS

RVS staat voor roestvast staal. Het is in de volksmond bekend als roestvrij staal en wordt rvs of inox genoemd. Dit staal is een legering van hoofdzakelijk ijzer, chroom en nikkel. In het Engels gebruikt met de term stainless steel. Om van roestvast staal te kunnen spreken is minimaal 11 à 12 % chroom nodig en maximaal 1,2% koolstof

Roestvast door oxidelaag

RVS is zo samengesteld dat er zich een oxidelaag vormt aan de buitenkant, dat het onderliggende staal beschermt tegen roestvorming. Dat komt door het element chroom, dat oxideert als het met zuurstof in aanraking komt. Deze laag is luchtdicht waardoor verdere oxidatie stopt. Door andere elementen, zoals molybdeen, titanium, mangaan en stikstof, toe te voegen kun je het staal nog beter wapenen tegen corrosie. Een andere handige eigenschap is dat als de buitenkant beschadigd raakt er onmiddellijk een nieuwe oxidatielaag vormt waar het staal in aanraking komt met zuurstof. Zo blijft het toch corrosiebestendig.

Niet altijd roestvrij

Ondanks de naam kan rvs echter wel degelijk roesten. Als je rvs gaat bewerken, bijvoorbeeld door het te lassen, buigen of verspanen, kan het beschermende oxidelaagje wel worden aangetast. Ook is er soms sprake van verontreiniging, waarbij het staal in aanraking komt met materialen die wel kunnen roesten bijvoorbeeld. Of als het in contact komt met sommige chlorides. Dit is te voorkomen door het te beitsen, ofwel een speciale manier van chemisch reinigen en beschermen.

Bewerking van rvs

Door het hoge gehalte koolstof laat rvs zich moeilijker bewerken. De hoeveelheid koolstof bepaalt immers de hardheid van het staal. Harder staal is breekbaarder en minder makkelijk te vervormen. De verspaanbaarheid wordt bepaald door het toevoegen van andere elementen. Deze mix bepaalt het soort rvs, al naar gelang de benodigde eigenschappen. Lassen, frezen, knippen, buigen etc is na de toevoeging van verschillende andere elementen prima mogelijk.

Eigenschappen

Rvs is slijtvast, taai, sterk, goed reinigbaar, duurzaam en hittebestendig. Het laat zich goed glad polijsten en biedt weinig overlevingskans voor micro-organismen. Coating is niet goed mogelijk door de lage hechtingskwaliteiten. Het is wel een kostbaarder metaal, juist omdat de productie ervan vrij arbeidsintensief is.

Een veel geproduceerde legering van rvs is 18 chroom en 8 nikkel. Deze combinatie van chroom, nikkel en koolstof (18% chroom, 8% nikkel en maximaal 0,15% koolstof) is goed lasbaar en wordt veel toegepast bij gebruiksvoorwerpen. Het heeft een hoge hittebestendigheid en een zwakke magneetkracht.

Een lager chroompercentage en de toevoeging van het element molybdeen zorgt voor een corrosiebestendiger maar kostbaarder resultaat. Door molybdeen toe te voegen wordt het staal ook minder vatbaar voor de agressieve werking van chlorides. Er is dan minder kans op de zogenaamde putvorming aan het oppervlak.

Toepassingen

Omdat het goed schoon te houden is en laag in het onderhoud wordt rvs veel toegepast. Bij onder andere huishoudelijke producten, medische apparatuur, in de voedingsindustrie, farmaceutica en in de bouw is het een favoriet materiaal.

Geschiedenis van rvs

Rvs is uitgevonden in 1913 door de Engelse metallurg Harry Brearly, bij onderzoek voor de wapenindustrie ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. In laboratorium Brown Firth goot de uitvinder het eerste rvs op 13 augustus 1913.

RVS